CentrumPR.pl

Gospodarka » Przemysł

Coface: Nowe szlaki handlowe w basenie Morza Śródziemnego

• Kraje South-Med² oraz East-Med³ są nastawione na przepływ towarów ekskluzywnych, co widać zwłaszcza w eksporcie towarów z sektora motoryzacyjnego oraz teleinformatycznego.

•  W regionie tym pojawiają się nowi dostawcy surowców (energii, chemikaliów i budownictwa), tacy jak Grecja, Cypr i Egipt.

 Spowolnienie handlu wewnątrzregionalnego

Zamów artykuły sponsorowane na serwisie CentrumPR.pl w kilka minut, poprzez platformę Link Buildingu np.:

Przeczytaj również

• Podstawowe informacje o CentrumPR.pl

Podczas, gdy w Azji odnotowuje się wzrost znaczenia handlu regionalnego, kraje regionu śródziemnomorskiego mają trudności z osiągnięciem tego samego. Dzieje się tak pomimo rozpowszechnienia wielostronnych i dwustronnych porozumień ustanowionych w 1995 r. w ramach „Procesu barcelońskiego”. W handlu wewnątrz śródziemnomorskim można nawet mówić o tendencji spadkowej, z 31-proc. udziału eksportu w 2001 r. do 29-proc. w 2016 r. Ze względu na zakres znaczna część handlu regionalnego (79,4 proc. przepływów importowych i eksportowych) odbywa się w podregionie Euro-Med[1]. Jednakże w ciągu ostatnich 15 lat jego pozycja zmalała, z korzyścią dla krajów podregionu South-Med[2] (10,1%), East-Med[3] (8,4 proc.) oraz Bałkanów[4] (2 proc.).

Pomimo zwiększenia wysiłków w zakresie współpracy na przestrzeni ostatnich 20 lat, istnieje wiele powodów słabego poziomu integracji handlowej. Konkurencja pomiędzy krajami południowymi i wschodnimi, specjalizującymi się w sektorze rolnym i tekstylnym, jest często pierwszym argumentem uzasadniającym to niepowodzenie - ale są też inne. Kryzys z 2009 r. oraz Arabska Wiosna w 2011 r. wpłynęły negatywnie na otwartość krajów regionu, ponieważ dodatkowo spowolniły rozwój gospodarczy południowych i wschodnich krajów śródziemnomorskich (z wyjątkiem Maroka). Co więcej, kolejność wprowadzanych umów skomplikowała procesy handlowe, a ich warunki różniły się w zależności od umów. Jednocześnie, pomimo deklarowanej chęci zwiększenia czynności handlowych, liczba środków protekcjonistycznych (takich jak podatki, środki antydumpingowe, dotacje publiczne i kwoty) stale rośnie. Od 2012 r. w całym basenie Morza Śródziemnego wprowadzono 381 środków protekcjonistycznych, z których prawie połowa ukierunkowana jest bezpośrednio na inne kraje regionu.

Kraje South-Med oraz East-Med zwiększają eksport towarów z branż motoryzacyjnych oraz technologii teleinformatycznych, a także zaczynają dostarczać surowce

Od 2000 r. pojawiają się nowe trendy dotyczące struktury eksportu krajów basenu Morza Śródziemnego. Wydaje się, że region euro śródziemnomorski traci swoją pozycję w sektorach o wysokiej wartości dodanej, takich jak motoryzacja i technologie teleinformatyczne, na rzecz eksportu przetworzonych produktów rolnych i chemikaliów. Kraje z grupy South-Med i East-Med koncentrują swoje działania na sektorze towarów ekskluzywnych, kosztem tych tradycyjnych, takich jak wyroby przemysłu włókienniczego. Dynamika ta jest mniej widoczna na Bałkanach, chociaż wyraźnie wzrasta eksport towarów rolno-spożywczych i metali. Ponadto umacnia się handel między krajami Afryki Północnej i wschodnimi krajami śródziemnomorskimi oraz zaczynają pojawiać się nowe szlaki handlowe.

·         Sektor motoryzacyjny: Maroko i Turcja -> Kraje Euro-Med i East-Med

Przyjęta przez Maroko i Turcję polityka przyłączania się do międzynarodowych sieci produkcji poprzez rozwój i wzmocnienie sektorów przemysłowych przyczyniła się do rekonfiguracji eksportu przemysłu motoryzacyjnego w regionie Morza Śródziemnego. W 2016 r. udział Turcji w regionalnym eksporcie przemysłu motoryzacyjnego stanowił 13 proc. (w porównaniu do zaledwie 2 proc. w 2000 r.), przy czym zwiększyła się liczba przepływów do krajów Euro-Med. W latach 2012-2016 marokański eksport sektora motoryzacyjnego do krajów śródziemnomorskich stanowił 13 proc. całkowitego eksportu tego kraju. Chociaż eksport ten jest nadal przeznaczony głównie na rynek europejski, jego partnerami są także Turcja i Egipt.

·         Sektor teleinformatyczny: Tunezja i Maroko -> Kraje Euro-Med

Zarówno Tunezja, jak i Maroko przechodzą ekspansję w zakresie eksportu technologii teleinformatycznych. W Tunezji ta nowa specjalizacja znajduje odzwierciedlenie we wzroście eksportu do krajów Euro-Med (głównie do Francji, ale także Hiszpanii) i obecnie stanowi 30 proc. całego eksportu kraju do tego podregionu. W przypadku Maroka następują zmiany w głównych kierunkach eksportowych, z związku z czym liczba odbiorców wzrasta w Hiszpanii i we Włoszech, a maleje we Francji, Portugalii i na Malcie.

·         Sektor energetyczny: Grecja i Malta -> Kraje East-Med

Mimo iż energia jest nadal najczęstszym przedmiotem handlu w basenie Morza Śródziemnego, zmienia się struktura tego sektora. Eksport gazu i ropy traci znaczenie na rzecz produktów rafinowanych. Grecja i Malta odnotowują rosnący eksport do krajów East-Med, takich jak Turcja i Egipt.

·         Chemia: Egipt i Cypr -> Kraje East-Med i Euro-Med

Jednym z tradycyjnych gałęzi przemysłu w Egipcie jest sektor chemikaliów i tworzyw sztucznych. Zorientowane na eksport Turcja i Liban są ich głównymi odbiorcami, a wzrastają przepływy do krajów Euro-Med, szczególnie do Francji. Cypr jest również ukierunkowany na kraje East-Med, takie jak Izrael, Grecja i Liban.