CentrumPR.pl

Firma » Praca

Gdzie i w jaki sposób zgłasza się mobbing w pracy? Jak z nim walczyć?

Zobacz więcej zdjęć »

Mobbing jest powszechnym zjawiskiem w polskich firmach: według badań jego ofiarą pada nawet 56 proc. pracowników. Walka z mobberem może zakończyć się sukcesem, ale tylko jeśli zostaną podjęte odpowiednie kroki.

Sprawdź, gdzie należy zgłosić ten problem oraz dowiedz się, jakimi technikami posługują się osoby nękające w miejscu pracy.

Zamów artykuły sponsorowane na serwisie CentrumPR.pl w kilka minut, poprzez platformę Link Buildingu np.:

Przeczytaj również

• Czy firmy w Warszawie mają zwiększone ryzyko kontroli ze strony PUODO?
• Porcelanowe półmiski. Poznaj kolekcje zastawy stołowej Rosenthal
• Ochrona przed upadkiem - kompendium wiedzy
• Outsourcing HR - jakie daje korzyści?

• Podstawowe informacje o CentrumPR.pl

Kiedy można mówić o mobbingu?

Jak wynika z art. 94 Kodeksu pracy, mobbing to zachowania lub działania polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu, lub zastraszaniu pracownika, które mają na celu obniżenie jego samooceny, ośmieszenie, poniżenie, izolowanie lub wyeliminowanie go z zespołu pracowników. 

Z powyższej definicji wynika, że o tej formie przemocy psychicznej można mówić wtedy, gdy ma ona charakter uporczywy i długotrwały, a zatem powinny być powtarzalne i trwać wystarczająco długo, aby wywołać w ofierze zaniżoną samoocenę lub uczucie odizolowania. W świetle prawa za mobbing nie zostaną zatem uznane pojedyncze incydenty. Przesłankami sugerującymi, że mamy do czynienia z mobbingiem są również:

• niemożność stwierdzenia konkretnych i racjonalnych przyczyn takiego zachowania, 
• tożsamy charakter zdarzeń.

Rodzaje nękania

Istnieje kilka rodzajów mobbingu w zależności od relacji łączących ofiarę i mobbera oraz typów działań:

• pionowy - mówimy o nim wówczas, gdy prześladowcą jest przełożony ofiary. Dotyczy on zdecydowanej większości przypadków;
• poziomy - występuje między pracownikami, którzy znajdują się na tej samej pozycji w hierarchii. Może on występować w tym samym zespole lub dotyczyć różnych stanowisk, które są równorzędne;
• bezpośredni - polega on na dręczeniu ofiary twarzą w twarz. Przyjmuje postać przytyków, gróźb czy wyśmiewania. Jest najłatwiejszy do zidentyfikowania;
• pośredni - ta firma mobbingu jest trudna do wykrycia, przez co jeszcze bardziej niebezpieczna niż mobbing bezpośredni. Mowa o niej wówczas, gdy dręczyciel rozwiewa plotki o swojej ofierze, donosi na nią do innych osób, celowo rzuca jej kłody pod nogi i zachęca pozostałych współpracowników do działań mających na celu wykluczenie danego pracownika. Ofiara często jest nieświadoma tych działań. Przez to, że stopniowo zaczynają odwracać się od niej wszyscy koledzy z pracy, ustalenie kto jest mobberem to bardzo trudne wyzwanie. 

Techniki nękania: jak rozpoznać mobbing?

Wykrycie i podjęcie kroków będzie łatwiejsze, jeśli będziemy świadomi technik, których najczęściej używają mobberzy. Kluczowe jest odróżnienie drobnych konfliktów czy braku sympatii ze strony współpracownika od uporczywego, długotrwałego nękania. 

Mobbing w pracy przyjmuje formy:

• utrudniania wykonywania pracy - polega ona na celowym wprowadzaniu pracownika w błąd, przydzielaniu mu obowiązków przekraczających kompetencje, donoszenie przełożonym o jego niepowodzeniach, nadmiernym kontrolowaniu go, obarczaniu go odpowiedzialnością czy zarzucaniu obowiązkami;
• izolowania od innych pracowników - polega ona na uniemożliwienie ofierze kontaktów z innymi pracownikami, nieudzielaniu jej głosu, odseparowaniu od miejsca pracy, traktowaniu jak powietrze czy ograniczeniu dostępu do pomieszczeń służbowych;
• zastraszania - przejawia się ona groźbami, przymusowymi nadgodzinami, obcinaniem pensji, nieprzyznawaniem premii, straszeniem zwolnieniem z pracy czy zakazem wychodzenia na przerwy;
• pomniejszania kompetencji - ta technika sprowadza się do bezpodstawnego krytykowania danego pracownika czy przydzielaniu jej obowiązków poniżej kompetencji. Celem mobbera jest sprawienie, żeby jego ofiara zaczęła wątpić w swoje umiejętności i osiągnięcia;
• upokarzania - polega ona na wyzywaniu, ośmieszaniu i publicznym krytykowaniu danego pracownika. Mobber wyśmiewa wygląd oraz zachowanie swojej ofiary, a także wykonuje w jej stronę obraźliwe gesty;
• bezpośrednich ataków - w tym przypadku mówimy o działaniach, które mogą powodować uszczerbek na zdrowiu. Zaliczają się do nich na przykład przemoc psychiczna, fizyczna i seksualna, czy przydzielanie obowiązków niebezpiecznych dla życia, na przykład bez odpowiedniego obuwia i odzieży.

Jak zgłosić ten problem?

Wiele osób, które znalazły się w tej ciężkiej sytuacji nie wie, od czego zacząć i jak zgłosić mobbing w pracy. Pierwszym krokiem powinno być zwrócenie się do bezpośredniego przełożonego, a jeśli to właśnie on jest mobberem, do kierownictwa wyższego szczebla. Warto zrobić to na piśmie, aby mieć dodatkowy dowód w sprawie o odszkodowanie. Jeśli ze strony kierowników nie zostaną podjęte żadne kroki, ofiara może udać się po pomoc do Państwowej Inspekcji Pracy. Innym pomysłem jest zgłoszenie mobbingu w jednym ze stowarzyszeń antymobbingowych. 

Warto pamiętać, że udowodnienie stosowania mobbingu przez współpracownika leży po stronie ofiary. Z tego powodu konieczne jest skompletowanie materiału dowodowego. Składają się na niego maile, wiadomości ze służbowych komunikatorów oraz nagrania. Bardzo ważne będą również zeznania świadków.

Na jakie odszkodowanie można liczyć?

Osoba, która padła ofiarą mobbingu, może ubiegać się o odszkodowanie. Przysługuje ono każdemu pracownikowi, który z powodu zachowań mobbera postanowił rozwiązać umowę o pracę i odejść. Po stronie ofiary leży dopilnowanie, aby umowa została rozwiązana na piśmie, a jako powód podano zachowania noszące znamiona mobbingu. Odszkodowanie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę w danym roku kalendarzowym. Inną możliwością jest udowodnienie, że w wyniku uporczywego i długotrwałego nękania doszło do uszczerbku na zdrowiu. W tym przypadku przyda się pisemna opinia specjalisty oraz wyniki badań lekarskich.