CentrumPR.pl

Gospodarka » Przemysł

Czym jest listwa zębata?

Zobacz więcej zdjęć »

Jest to element przekładni mechanicznej, w której przeniesienie napędu odbywa się za pośrednictwem nawzajem zazębiających się kół zębatych.

Przekładnie rozróżnia się ze względu na różne parametry, takie jak liczba stopni, umiejscowienie zazębienia jak również na rodzaj przenoszonego ruchu. Listwę zębatą spotkamy w przekładni nazwanej ze względu na rodzaj przenoszonego ruchu  przekładnią liniową. W przekładni tej koło zębate współpracuje z listwą zębatą (potocznie nazywana zębatką). Ruch obrotowy zamieniany jest w ten sposób w ruch posuwisty lub na odwrót.

Zamów artykuły sponsorowane na serwisie CentrumPR.pl w kilka minut, poprzez platformę Link Buildingu np.:

Przeczytaj również

• Do czego służą koła zębate?

• Podstawowe informacje o CentrumPR.pl

Zastosowanie

Przekładnie mechaniczne z zastosowanymi listwami zębatymi znajdziemy zarówno w przemyśle jak również w codziennym życiu. Najczęściej mechanizmy te wykorzystywane są w maszynach przeznaczonych do obróbki stopów metali takich jak: tokarka mechaniczna, frezarka mechaniczna, wiertarka stołowa. W dwóch pierwszych, wymienionych urządzeniach warsztatowych listwa zębata wykorzystywana jest do przesuwania elementu wzdłużnie w sposób umożliwiający nam obróbkę skrawaniem. W wiertarce stołowej natomiast zastosowanie listwy zębowej umożliwia opuszczenie trzpienia wiertarki wraz z wiertłem w celu rozpoczęcia obróbki jednocześnie powodując poprzez zastosowanie odpowiedniej wielkości koła zębatego zmianę przełożenia, a co za tym idzie docisku wiertła do materiału. W codziennym życiu listwę zębatą można spotkać w mechanizmach automatycznego otwierania bramy wjazdowej na podwórko. Silnik elektryczny za pomocą koła zębatego przesuwa bramę po szynie, która nazywana jest właśnie listwą zębatą.

Cechy charakterystyczne listwy zębatej

Listwy zębate różnią się wyglądem oraz budową w zależności od urządzenia w jakim mają zostać zastosowane. Listwa wygląda jak czworokątny, podłużny kawałek twardego stopu metali po jednej stronie wykończony zębami. W zależności od rodzaju listwy oraz potrzeb klienta wielkość zębów ulega zmianie. Mogą być zarówno niższe jak i wyższe, szersze jak i węższe. Pod konkretnego klienta i wybrane urządzenie ustala się również jakość wykończenia i rodzaj zastosowanego materiału do produkcji.

Pozostałe rodzaje przekładni

Przekładnie rozróżnia się ze względu na:

Liczbę stopni:

• Przekładnia jednostopniowa (przykład a) - w której współpracuje jedna para kół zębatych
• Przekładnia wielostopniowa np. dwustopniowa, trzystopniowa itd. (przykład b) - w której szeregowo pracuje więcej par kół zębatych; przełożenie całkowite przekładni wielostopniowej jest iloczynem przełożeń poszczególnych stopni

Umiejscowienie zazębienia:

• Zazębienie zewnętrzne (przykład c)
• Zazębienie wewnętrzne (przykład d)

Rodzaj przenoszonego ruchu:

• Przekładnia obrotowa - uczestniczą w niej dwa koła zębate
• Przekładnia liniowa - koło zębate współpracuje z listwą zębatą tzw. zębatką. Ruch obrotowy zamieniany jest w posuwisty lub na odwrót

Wady zastosowania przekładni zębatych:

• stosunkowo niskie przełożenie dla pojedynczego stopnia
• sztywna geometria
• brak naturalnego zabezpieczenia przed przeciążeniem
• hałaśliwe przy braku odpowiedniego smarowania
• konieczność obfitego smarowania
• wysoki koszt