CentrumPR.pl

Zdrowie » Medycyna

15 000 Pracowników Służby Zdrowia w Polsce narażonych na leki niebezpieczne – Kluczowa rola bezpiecz

Zobacz więcej zdjęć »

Każdego dnia personel medyczny na całym świecie narażony jest na kontakt z lekami niebezpiecznymi, takimi jak cytostatyki, które mogą stanowić zagrożenie zarówno dla zdrowia pracowników oraz pacjentów.

Stosowanie odpowiednich procedur, nowoczesnych systemów zamkniętych do przygotowania, transportu oraz podaży, jak również skutecznych środków ochrony indywidualnej to klucz do minimalizowania ryzyka kontaminacji i ekspozycji na substancje szkodliwe. Jakie błędy najczęściej prowadzą do skażenia środowiska pracy? Jakie rozwiązania warto wdrożyć, aby zapewnić najwyższy poziom bezpieczeństwa?

Zamów artykuły sponsorowane na serwisie CentrumPR.pl w kilka minut, poprzez platformę Link Buildingu np.:

Przeczytaj również

• Podstawowe informacje o CentrumPR.pl

Według danych Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego, na świecie około 5,5 miliona pracowników służby zdrowia, przemysłu farmaceutycznego oraz placówek weterynaryjnych jest zawodowo narażonych na działanie cytostatyków[1].

Cytostatyki to grupa leków stosowanych głównie w terapii nowotworów, które hamują podziały komórkowe i prowadzą do niszczenia szybko dzielących się komórek, takich jak komórki rakowe. Działają poprzez różne mechanizmy, np. zakłócając syntezę DNA, RNA lub białek, co uniemożliwia dalszy rozwój nowotworu. Kontakt z cytostatykami może mieć działanie rakotwórcze, mutagenne oraz toksyczne dla rozrodu. Niezachowanie środków ostrożności może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Należy ściśle przestrzegać procedur bezpieczeństwa, aby zminimalizować ryzyko ekspozycji.

W Polsce liczba ta wynosi około 15 000 osób. Badania wskazują, że 67% personelu medycznego odczuwa skutki uboczne związane z ekspozycją na cytostatyki. Do najczęstszych objawów należą zaburzenia funkcji rozrodczych, alergie skórne oraz problemy z układem oddechowym.[2]

Wpływ systemów zamkniętych na bezpieczeństwo personelu i pacjentów

Systemy zamknięte do przenoszenia leków (CSTD) zostały zaprojektowane w celu minimalizacji narażenia pracowników służby zdrowia na działanie niebezpiecznych substancji podczas przygotowywania, podawania i utylizacji leków. Stosowanie CSTD skutecznie ogranicza ryzyko ekspozycji na leki cytostatyczne, co przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa personelu medycznego.

Wprowadzenie systemów zamkniętych do przenoszenia leków (CSTD) jest kluczowym krokiem. Takie rozwiązania nie tylko zwiększają bezpieczeństwo pracy, ale również budują świadomość wśród pracowników służby zdrowia, jak istotne jest minimalizowanie ryzyka podczas codziennych obowiązków – komentuje dr n. farm. Piotr Merks, ekspert w dziedzinie opieki farmaceutycznej, Przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Farmacji, Ekspert Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali.

Najczęstsze błędy prowadzące do kontaminacji, czyli przypadkowego rozprzestrzenienia się niebezpiecznych substancji, co może prowadzić do narażenia personelu medycznego i pacjentów

Kontaminacja podczas pracy z lekami niebezpiecznymi może wynikać z kilku czynników. Jednym z nich jest niewłaściwe stosowanie środków ochrony indywidualnej. Brak odpowiedniego użycia rękawic, masek czy fartuchów ochronnych znacząco zwiększa ryzyko kontaktu z niebezpiecznymi substancjami. Kolejnym istotnym zagrożeniem są nieprawidłowe procedury przygotowywania leków. Jeśli leki są przygotowywane poza wyznaczonymi strefami lub bez użycia odpowiednich urządzeń, takich jak komory laminarne[3] czy izolatory[4], może dojść do rozprzestrzeniania się aerozoli zawierających substancje niebezpieczne. Również brak regularnego monitorowania powierzchni do pracy przyczynia się do kontaminacji. Nieprzeprowadzanie systematycznych kontroli obecności substancji niebezpiecznych na powierzchniach może prowadzić do nagromadzenia się resztek leków, co zwiększa ryzyko zanieczyszczenia środowiska pracy i ekspozycji personelu na substancje szkodliwe.

Nawet drobne zaniedbania, takie jak nieprawidłowe użycie rękawic czy brak regularnych kontroli czystości, mogą prowadzić do poważnych konsekwencji dla personelu medycznego i pacjentów. Dlatego tak istotne jest budowanie świadomości i konsekwentne stosowanie się do wyznaczonych standardów bezpieczeństwa – podkreśla dr n. ekon. Anna Gawrońska, Przewodnicząca Grupy Roboczej ds. Przepływu Produktów Medycznych w Szpitalach, Adiunkt - Zakład Innowacji w Ochronie Zdrowia, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.

Praktyczne rozwiązania zwiększające bezpieczeństwo pracy z lekami niebezpiecznymi

Aby minimalizować ryzyko związane z lekami niebezpiecznymi, kluczowe jest stosowanie systemów zamkniętych (CSTD), które ograniczają uwalnianie substancji toksycznych do środowiska pracy. Równie ważne są regularne szkolenia personelu, zwiększające świadomość zagrożeń i poprawiające standardy bezpieczeństwa. Monitorowanie czystości i dezynfekcja powierzchni roboczych pozwalają eliminować potencjalne źródła kontaminacji, zmniejszając ryzyko ekspozycji. Nieodzownym elementem ochrony są środki ochrony indywidualnej, takie jak rękawice, maski i odzież ochronna, które minimalizują kontakt z substancjami toksycznymi. Wdrożenie tych praktyk to klucz do bezpiecznej pracy z lekami cytotoksycznymi i poprawy warunków w placówkach medycznych.

Wdrażanie powyższych praktyk oraz korzystanie z nowoczesnych rozwiązań technologicznych przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa zarówno personelu medycznego, jak i pacjentów podczas pracy z lekami niebezpiecznymi.

Właściwe zarządzanie lekami niebezpiecznymi to nie tylko kwestia przestrzegania procedur, ale również ciągłego doskonalenia standardów bezpieczeństwa. Systemy zamknięte (CSTD) oraz odpowiednie szkolenia personelu stanowią nieodzowne elementy ochrony, które pozwalają minimalizować ryzyko kontaminacji i chronić zarówno personel medyczny, jak i pacjentów. Troska o higienę i regularne monitorowanie środowiska pracy to kluczowe działania, które znacząco podnoszą poziom bezpieczeństwa w placówkach medycznych - komentuje dr n. med. Dalinda Szpruch Specjalista w zakresie farmacji szpitalnej i aptecznej, konsultant wojewódzki w dziedzinie farmacji szpitalnej, członek Rady Aptekarskiej w Łodzi.

-----

Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali została zawiązana w 2021 roku, a głównym jej celem jest zwiększanie bezpieczeństwa pracowników ochrony zdrowia w miejscu pracy, m.in. poprzez promowanie i zachęcanie szpitali do korzystania z bezpiecznego sprzętu medycznego. Głównym projektem Koalicji jest program „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”, do którego przyłączają się placówki medyczne, przestrzegające zaleceń w niej zawartych. Patronat nad projektem objęły: Narodowy Fundusz Zdrowia, Rzecznik Praw Pacjenta, Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych, Polska Federacja Szpitali, Naczelna Izba Lekarska, Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych, Polskie Towarzystwo Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki, Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, Polski Klub Dostępu Naczyniowego, Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szpitali Prywatnych, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Naczelna Izba Aptekarska, Europejskie Stowarzyszenie Czyste Leczenie, Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich, Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych, Polskie Towarzystwo Mikrobiologów, Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie, Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy, Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej oraz Polskie Towarzystwo Pielęgniarstwa Infuzyjnego.