CentrumPR.pl

Dom » Architektura

MEBLE MIEJSKIE – ergonomia i aktywizacja zachowań

Zobacz więcej zdjęć »

Aranżacja wnętrz jest istotną dziedziną, dbającą nie tylko o estetyczną stronę wnętrza, ale przede wszystkim o komfort użytkowników. Nie inaczej jest z aranżacją przestrzeni publicznej Tu również estetyka powinna spotykać się z ergonomią.

Meblowanie pomieszczeń we wnętrzach rządzi się swoimi prawami. Są zasady dotyczące poprawnego urządzenia kuchni, sypialni, salonu... Dlaczego w wypadku mebli miejskich i służących do urządzania terenu poza budynkami miałoby być inaczej? Zmienia się tylko rodzaj meblowanej przestrzeni, a więc i zasady urządzania będą nieco inne. Ale już pewne ogólne zasady dotyczące na przykład „prowokowania” interakcji lub też swojego rodzaju sterowania zachowaniami użytkowników pozostają niezmienne niezależnie od skali.

Zamów artykuły sponsorowane na serwisie CentrumPR.pl w kilka minut, poprzez platformę Link Buildingu np.:

Przeczytaj również

• Projekt ogrodu i otoczenia domu
• Splitowana Cegła Libet Completto
• QR CODE w dużym formacie
• Wakacyjne wylegiwanie - konkurs fotograficzny

• Podstawowe informacje o CentrumPR.pl

Najpopularniejszymi z mebli miejskich są oczywiście ławki. Występują w przeróżnych rozmiarach i formach, z oparciem lub bez. Z reguły charakteryzują się bardzo prostą konstrukcją i materiałami odpornymi na działanie czynników atmosferycznych i agresywnych użytkowników. Bardzo często jest to beton i drewno. Płaszczyzna betonu bywa dodatkowo wykańczana na przykład śrutowanym kruszywem w różnych wariantach kolorystycznych. Z tego samego materiału wykonywane mogą być również wszystkie inne elementy systemu, jak chociażby donice.

W wypadku mebli miejskich sama forma ma jednak mniejsze znaczenie, niż ich usytuowanie (również wzajemne). Ustalając je warto posługiwać się dwoma kryteriami.

Ergonomia

To podstawowe kryterium. Meble miejskie ustawione bez przestrzegania zasad ergonomii nie tylko nie będą spełniać swoich funkcji, ale mogą wręcz przeszkadzać w komunikacji a nawet stanowić potencjalne niebezpieczeństwo. Ponieważ zdecydowana większość mebli miejskich ustawiana jest przy trasach komunikacyjnych (ścieżkach, chodnikach, drogach rowerowych itp.), należy przede wszystkim pamiętać o tym, że nie mogą znajdować się bezpośrednio w przestrzeni komunikacyjnej. Jedynym wyjątkiem są tu elementy mające spowolnić ruch albo zabezpieczyć np. ciąg pieszy przed zastawianiem go samochodami. W takiej sytuacji należy jednak zadbać o to, aby były one dobrze widoczne i odpowiednio oznaczone w sposób czytelny również dla osób niepełnosprawnych (w tym niewidomych i niedowidzących). Muszą być także odpowiednio wysokie, tak aby mógł je zobaczyć również kierowca samochodu osobowego. Warto pamiętać, że element o wysokości 50cm „chowa się” za obrysem maski już w odległości około 2m przed samochodem, a żeby był widoczny przez cały czas manewrów powinien być przynajmniej dwukrotnie wyższy.

We wszystkich innych wypadkach meble miejskie powinny znajdować się przy przestrzeni komunikacyjnej, ale w żadnym wypadku na niej. W przypadku ławek istotne jest także to, że nie tylko sam mebel zawęża przestrzeń przejścia. Również nogi osób siedzących na ławce stanowią potencjalną przeszkodę. Aby zapewnić bezkolizyjną komunikację ale także komfort użytkowników ławki, jej krawędź powinna znajdować się przynajmniej ok. 40cm od granicy przestrzeni komunikacyjnej. Co równie ważne – o ile planowana ścieżka ma służyć do pokonywania większych odległości, takie miejsca wypoczynku powinny się na niej pojawić w rytmicznych odległościach, najlepiej co około 30m. Bardzo ułatwi to korzystanie z niej na przykład osobom poruszającym się o kulach czy osobom starszym. Oprócz samych miejsc odpoczynku istotne dla tych użytkowników są również możliwie równe odległości między nimi. Pozwala to zaplanować przejście. Warto przy tym pamiętać, że w wypadku tych grup użytkowników większe odległości o których mowa nie są mierzone w kilometrach a już w pojedynczych setkach metrów.

Aktywizacja zachowań

Pojedyncza ławka stanowi tylko miejsce chwilowego postoju. O ile więc w planach jest stworzenie wzdłuż długiego ciągu pieszego jedynie miejsc krótkiego odpoczynku, z którego ma skorzystać jak najwięcej osób – wręcz niewskazane jest grupowanie w jednym miejscu zespołów ławek i innych elementów, które zachęcałyby do dłuższego pozostania. Ławki przeznaczone na chwilowy odpoczynek w marszu nie powinny również być zbyt daleko cofnięte od ścieżki. Zupełnie wystarczające jest wymienione w poprzednim akapicie 40cm. Nie muszą mieć oparć (jeśli chcemy zapewnić dużą rotację użytkowników – nawet lepiej żeby ich nie miały).

Jeżeli jednak cel jest inny, dobrze jest zacząć jego analizy i odpowiedniego zestawienia elementów. Ławki mogą być ustawione obok siebie, pod kątem lub naprzeciwko siebie. Każde z tych ustawień prowokuje inne zachowania użytkowników.

Ławki ustawione obok siebie sprzyjają raczej kontemplacji okolicy, czytaniu czy słuchaniu muzyki. Jeżeli takie jest zamierzenie, przydadzą się wygodne oparcia. Dobrze jest  również optycznie wydzielić przestrzeń, na przykład przez zastosowanie donic z wysoką roślinnością. Warto również cofnąć je trochę bardziej od krawędzi ścieżki. Takie rozwiązanie sprawdzi się doskonale na przykład w okolicach przystanków, nie komunikacji miejskiej jednak (tutaj czas oczekiwania wynosi najczęściej kilka minut), a raczej w wypadku małych przystanków kolejowych czy autobusów podmiejskich. Ustawienie sprawdzi się również doskonale przy wszelkiego rodzaju punktach widokowych.

Aby jednak zachęcić użytkowników do rozmowy czy rozegrania partii szachów potrzebne jest zupełnie inne ustawienia (i oczywiście szachownica w drugim przypadku). Pierwszym typem są aranżacje w mniejszym lub większym stopniu otwarte, w których ławki usytuowane są względem siebie pod kątem. Im będzie on większy, tym lepiej będą widzieć się siedzący na nich ludzie, a przestrzeń wyznaczona przez siedziska będzie sprawiać wrażenie bardziej prywatnej. Dopóki jednak ławki nie będą stały równolegle naprzeciw siebie – ciągle będą sugerowały otwarcie na otoczenie. Warto więc stosować takie ustawienie w miejscach, które mimo wszystko oferują atrakcyjny widok, albo też mają prowokować użytkowników do nawiązywania nowych znajomości.

Wariantem skrajnym są ławki ustawione równolegle naprzeciwko siebie. Taki układ tworzy przestrzeń wręcz intymną, zamkniętą na otoczenie. Warto więc dodatkowo osłonić je na przykład donicami z nieco wyższą roślinnością i dodatkowo odsunąć od drogi komunikacyjnej. Otoczenie w tym wypadku nie gra większej roli.

Opisy do rysunków:

Buszrem 001

Ławka zaprojektowana jako miejsce odpoczynku przy dłuższej trasie pieszej. W założeniach ma służyć jedynie jako krótki przystanek w czasie dłuższego spaceru. Ponieważ jest jedna, wskazane jest zapewnienie stosunkowo dużej rotacji użytkowników.

1.       Krawędź ławki odsunięta o 40cm od granicy strefy komunikacyjnej

2.       Niewielka przestrzeń wyznaczona jako miejsce odpoczynku

3.       Brak oparcia

4.       Zachowane stałe odległości między punktami (ok. 30m)

Buszrem 002

Ławki zaplanowane jako miejsce dłuższego oczekiwania lub odpoczynku. Takie ustawienie nie zakłada interakcji między użytkownikami a wręcz ich od siebie izoluje.

1.       Wygodna ławka z oparciem

2.       Donica z roślinami wydzielająca przestrzeń

3.       Spora przestrzeń wyznaczona jako miejsce odpoczynku

4.       Ławka cofnięta od krawędzi chodnika znacznie dalej niż dyktowane względami ergonomicznymi 30cm

Buszrem 003

Przestrzeń nastawiona na kontakt zarówno między użytkownikami ławek, jak i przechodniami. Takie rozwiązanie może być również zastosowane w miejscach interesujących widokowo – otwarcie ławek powinno wówczas być skierowane na szczególnie atrakcyjne miejsca.

1.       Wygodna ławka z oparciem

2.       Duża przestrzeń rekreacyjna

3.       Ławki ustawione względem siebie pod kątem około 70°. Im bardziej kąt będzie zbliżony do 180° (ławki ustawione równolegle naprzeciw siebie) tym bardziej prywatną przestrzeń tworzyć będą meble.

4.       Kierunek otwarcia